Letterlijk betekent piëta zoiets als compassie, maar in de kunst wordt er een afbeelding van de dode Christus mee bedoeld, vergezeld door Maria of de engelen. Dit exemplaar is van Giovanni Bellini, een Renaissance-kunstenaar uit Venetië. Zijn Maria treurt op ingetogen, vrome wijze om de dode in haar armen, die niet alleen een naar de aarde afgedaalde God is, maar in de eerste plaats haar eigen kind. Bijna een jaar lang heeft ze Jezus in haar buik gedragen, waarna ze hem met al haar inspanningen en liefde heeft opgevoed, erop hopend ooit door hém ten grave te worden gedragen en niet andersom.
De piëta daaronder is een wassen beeld van de hedendaagse kunstenaar Ron Mueck, die gefascineerd is door geboorte en sterfte. Zijn piëta is ongebruikelijk omdat de zittende figuur niet een Maria is, maar een volwassen zoon, die niet de gekruisigde Christus, maar het verschrompelde lichaam van zijn overleden moeder in zijn armen houdt. Wie goed kijkt, kan zien dat zijn gezichtsuitdrukking, met de gesloten ogen en licht geopende mond, op die van zijn moeder lijkt, alsof haar levenloosheid in zijn gezicht weerspiegeld wordt, maar tevens zijn kalme contemplatie in het hare. Het is een beeld van innig verwantschap en berusting in de mooie, droevige kringloop van het bestaan.
De derde piëta is afkomstig uit Geschreeuw en gefluister van de Zweedse regisseur Ingmar Bergman. In deze indringende psychoanalytische film staan de spanningen tussen twee zussen centraal ten tijde van het overlijden van hun jongste zus Agnes. Zij die achterblijven worden door de emoties aan het sterfbed met hun eigen doodsangst geconfronteerd, maar vooral met hun onvermogen tot intimiteit. Ze behandelen hun stervende zus en elkaar met een grote afstandelijkheid, die ze achter een façade van beleefdheid en elegantie trachten te verbergen. Alleen de dienstbode trekt zich het lot van haar stervende meesteres werkelijk aan en is bereid Agnes te begeleiden wanneer die, onrustig en onvol- daan, als een gevangene op de grens tussen leven en dood blijft zweven. Dan neemt ze het koude lichaam van de halfdode in haar armen en koestert dat met haar eigen warme, half ontblote lijf – zodat de dood een soort omgekeerde geboorte, een terugkeer naar het oer-moederlijke lijkt te zijn.
Leni van Ruisdael 